อิทธิพลของ BA NAA และถ่านกัมมันต์ ต่อการขยายพันธุ์ปทุมมาลูกผสมจากช่อดอกอ่อน อาจารย์ที่ปรึกษา : อาจารย์ ดร.ณัฐพงค์ จันจุฬา หลักสูตร : แขนงวิชาเทคโนโลยีการผลิตพืช ปทุมมา เป็นไม้ดอกที่พบได้ตามชายป่าดอกมีสีสันสวยงาม จึงมีผู้สนใจปลูกเลี้ยงกันมากเป็นเหตุให้หัวของปทุมมาถูกขุดออกมาจากป่า ทาให้ปทุมาในป่ามีจานวนน้อยลง จึงต้องมีการขยายพันธุ์ให้ได้จานวนมากในระยะเวลาอันสั้นโดยการเพาะเลี้ยงในสภาพปลอดเชื้อ การทดลองนี้ทาการศึกษาปัจจัยที่เหมาะสมต่อการชักนาให้เกิดรากและยอด โดยนาต้นอ่อนในสภาพปลอดเชื้อมาเลี้ยงบนอาหารแข็งสูตร MS ที่เติม BA ความเข้มข้น 0.5 1.0 1.5 2.0 หรือ 2.5 มิลลิกรัมต่อลิตร เพื่อชักนาให้เกิดยอด และ NAA ความเข้มข้น 0.5 1.0 หรือ 1.5 มิลลิกรัมต่อลิตร ร่วมกับผงถ่านกัมมันต์ 0.125 หรือ 0.25 มิลลิกรัมต่อลิตร เพื่อชักนาให้เกิดราก เติมวุ้น 2.5 กรัมต่อลิตร เติมน้าตาลซูโครส 30 กรัมต่อลิตร ปรับ pH 5.7 วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ (CRD) พบว่าระยะเวลา 1 เดือน อาหารสูตร MS ที่เติม BA 0.5 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้จานวนใบสูงสุดเฉลี่ย 1.50 ± 1.06 ใบ อาหารสูตร MS ที่เติม BA 0.5 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้ความยาวใบสูงสุดเฉลี่ย 3.75 ± 3.16 เซนติเมตร อาหารสูตร MS ที่เติม NAA 0.5 ให้จานวนรากสูงสุดเฉลี่ย 10.25 ± 9.16 ราก อาหารสูตร MS ที่เติม ผงถ่าน 0.25 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้ความยาวรากสูงสุดเฉลี่ย 2.12 ± 1.55 เซนติเมตร ระยะเวลา 2 เดือน อาหารสูตร MS ให้จานวนยอดเฉลี่ยสูงที่สุดเฉลี่ย 2.75 ± 1.28 ยอด อาหารสูตร MS ให้จานวนใบสูงสุดเฉลี่ย 4.50 ± 2.13 ใบ อาหารสูตร MS ให้ความยาวใบสูงสุดเฉลี่ย 7.37 ± 3.10 เซนติเมตร อาหารสูตร MS ที่เติม NAA 0.5 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้จานวนรากสูงสุดเฉลี่ย 14.62 ± 10.39 ราก อาหารสูตร MS ที่เติม ผงถ่าน 0.125 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้ความยาวรากสูงสุดเฉลี่ย 5.25 ± 1.43 เซนติเมตร ปทุมมา เป็นไม้ดอกที่พบได้ตามชายป่าดอกมีสีสันสวยงาม จึงมีผู้สนใจปลูกเลี้ยงกันมากเป็นเหตุให้หัวของปทุมมาถูกขุดออกมาจากป่า ทาให้ปทุมาในป่ามีจานวนน้อยลง จึงต้องมีการขยายพันธุ์ให้ได้จานวนมากในระยะเวลาอันสั้นโดยการเพาะเลี้ยงในสภาพปลอดเชื้อ การทดลองนี้ทาการศึกษาปัจจัยที่เหมาะสมต่อการชักนาให้เกิดรากและยอด โดยนาต้นอ่อนในสภาพปลอดเชื้อมาเลี้ยงบนอาหารแข็งสูตร MS ที่เติม BA ความเข้มข้น 0.5 1.0 1.5 2.0 หรือ 2.5 มิลลิกรัมต่อลิตร เพื่อชักนาให้เกิดยอด และ NAA ความเข้มข้น 0.5 1.0 หรือ 1.5 มิลลิกรัมต่อลิตร ร่วมกับผงถ่านกัมมันต์ 0.125 หรือ 0.25 มิลลิกรัมต่อลิตร เพื่อชักนาให้เกิดราก เติมวุ้น 2.5 กรัมต่อลิตร เติมน้าตาลซูโครส 30 กรัมต่อลิตร ปรับ pH 5.7 วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ (CRD) พบว่าระยะเวลา 1 เดือน อาหารสูตร MS ที่เติม BA 0.5 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้จานวนใบสูงสุดเฉลี่ย 1.50 ± 1.06 ใบ อาหารสูตร MS ที่เติม BA 0.5 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้ความยาวใบสูงสุดเฉลี่ย 3.75 ± 3.16 เซนติเมตร อาหารสูตร MS ที่เติม NAA 0.5 ให้จานวนรากสูงสุดเฉลี่ย 10.25 ± 9.16 ราก อาหารสูตร MS ที่เติม ผงถ่าน 0.25 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้ความยาวรากสูงสุดเฉลี่ย 2.12 ± 1.55 เซนติเมตร ระยะเวลา 2 เดือน อาหารสูตร MS ให้จานวนยอดเฉลี่ยสูงที่สุดเฉลี่ย 2.75 ± 1.28 ยอด อาหารสูตร MS ให้จานวนใบสูงสุดเฉลี่ย 4.50 ± 2.13 ใบ อาหารสูตร MS ให้ความยาวใบสูงสุดเฉลี่ย 7.37 ± 3.10 เซนติเมตร อาหารสูตร MS ที่เติม NAA 0.5 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้จานวนรากสูงสุดเฉลี่ย 14.62 ± 10.39 ราก อาหารสูตร MS ที่เติม ผงถ่าน 0.125 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้ความยาวรากสูงสุดเฉลี่ย 5.25 ± 1.43 เซนติเมตร |